پایگاه فرهنگی رایحه فرهنگي، اجتماعي، تاريخي، سیاسی
مقاله‌های مرتبط
جبهه ای به نام اندیمشک
نگاهی به طولانی ترین بمباران هوایی دشمن در جنگ تحمیلی
روزهای آخر شهریور سال 1359 رژیم بعث عراق به نمایندگی از استکبار جهانی، آغازگر جنگی شد که گرچه خسارات و زیان های فراوانی به جهت اقتصادی و اجتماعی و … سبب شد اما به گفته عارف مهربان جماران یک ، نعمت بود…
در سال ششم جنگ تحمیلی و در روزهایی که خورشید با اشعه هایش سعی داشت گرمای خود را بر سرمای پائیز سال 1365 نشان دهد، آسمان شهر اندیمشک مملو از پرنده های آهنین شد که سعی داشتند پرچم مقاومت و ایستادگی را از دست مردم این دیار به زیر بکشند، هر لاله ای که در بمباران یکساعت و چهل و پنج دقیقه ای شهر بر زمین خونرنگ شهر پرپر می شد، هجای بلند ایثار از گوشه ای دیگر فضا را پُر می نمود.
روز سه شنبه چهارم آذر ماه سال 1365 در حالی که ساعت از یازده و چهل و پنج دقیقه گذشته بود دشمن بعثی با بهره گیری از توان نیروی هوایی خود و با 54 فروند هواپیمای اهدایی کشورهای استعمارگر، مردم اندیمشک را مورد هجوم خود قرار دادند و در این مدت دیوارهای شهر همچون گهواره ای مدام می لزرید اما هیچگاه فرو نریخت.
پرسشی که اذهان را مشغول می سازد، انتخاب یک شهر با جمعیتی حدود 50 هزار نفر و بمباران طولانی مدت آن چه ارزشی برای صدام و نیروهای حزب بعث داشت؟
برای پاسخ به این پرسش و ابهام ، ابتدا مروری کوتاه بر حوادث سال 1365 در جنگ تحمیلی می پردازیم و سپس به سندی مهم اشاره می نماییم:
در بخشی از پیام مهم امام راحل در آغاز سال 1365 آمده است:
«انبیاء نمی خواستند که جنگی باشد و نمی خواستند که دعوتی باشد به غیر از این دعوت، دعوت به گرفتن کشور و دعوت به این ها ، هیچ وقت در آن ها نبوده است. ما اگر چنانچه در این پیروزی ها که بحمدالله بطور چشمگیر حاصل شده است، ما از آن راهی که انبیاء دارند منحرف نشویم، سال نو بر ما مبارک است و ما پیروز هستیم… »
نامگذاری سال 1365 از سوی امام خمینی (ره) به نام سال پیروزی می توانست نقطه عطفی در حوادث سال ششم جنگ باشد سالی که در تیرماه آن “مهران” آزاد شد و در شهریور آن اجلاس هشتم غیر متعهدها بر پا و با سخنرانی قاطع و حکیمانه حضرت آیت الله خامنه ای و تحمیلی بودن جنگ و متجاوز بودن عراق مطرح گردید. در این سال قطعنامه 588 در شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد جنگ تحمیلی عراق به ایران تصویب، اما بدلیل این که از نام بردن کشور متجاوز پرهیز شده بود، جمهوری اسلامی ایران آن را نپذیرفت. همچنین اعزام تاریخی سپاهیان حضرت محمد (ص) که در قالب سپاه یکصد هزار نفری شکل گرفته بود، پیام مهم ایستادگی و مبارزه تا پیروزی را نوید می داد و سرانجام نیز عملیات غرور انگیز کربلای 5 که دروازه شهر “بصره” را به لرزه در آورد از حوادث سال 1365 بود که به عقیده نگارنده سالی متفاوت در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی به شمار می رود.
دشمن هم با توجه به پیام مهم حضرت امام (ره) و رصد شرایط جمهوری اسلامی و حوادث میدانی جنگ تحمیلی، هجوم هوایی را سرلوحه کار خود قرار داد و اوج جنگ شهرها را رقم زد. البته ناگفته پیداست در حملات هوایی دشمن بعثی هدف، ایجاد رعب و وحشت و شکستن حلقه مقاومت مردم در پشت جبهه و انهدام مراکز مهم پشتیبانی کشور بود. در این راستا شهرهای مختلف کشور از جمله تهران ، اصفهان، اهواز، قم و تأسیسات نفتی در خلیج فارس مورد هدف بمباران هوایی واقع شدند.
اما برای طولانی ترین بمباران هوایی در اندیمشک می توان دلایل زیادی برشمرد که مهمترین آن پیوند ناگسستنی مردم این دیار با مولا و مقتدای خویش و اعزام فرزندان برومند این شهر در خط مقدم بود، فرزندانی که در قالب گردان حمزه و پیش از آن گردان قائم توانستند در عملیات های مهمی چون فتح المبین، بیت المقدس، والفجر 8 و نصر 4 فداکاری کنند.
دلیل دوم، نوشته اعتراف گونه آقایان آنتونی کردسمن و آبراهام واگنز در کتاب درس هایی از جنگ مدرن می باشد که در آن به صراحت بیان شده در 25 نوامبر 1986 (4 آذرماه 1365) دور جدیدی از حملات هوایی عراق آغاز شد. حدود 54 جنگنده عراق به 6 هدف که شامل پایگاه شکاری نزدیک دزفول، یک پادگان نظامی، یک پایگاه هوایی، تأسیسات لارک و ایستگاه راه آهن اندیمشک (حمله) شد.
در این کتاب مهم از یک ابهام دیرین پرده برداشته و آن این که ایستگاه راه آهن اندیمشک بعنوان مرکز ثقل و بارانداز جنگ تحمیلی از حیث نیروی انسانی و امکانات پشتیبانی باید مورد حمله قرار گیرد. همچنین در این کتاب آمده است: نیروی هوایی عراق حالا دیگر از همیشه قوی تر است. تجهیزات جنگی و سیستم های سوختگیری هوایی که از شوروی و فرانسه به عراق رسیده بود به جنگنده های میراژ اف-1 امکان سوختگیری در پروازهای طولانی داده بود.[1]
مشاهده می شود این هجوم طولانی مدت با برنامه ریزی و کاملاً هوشمندانه از سوی جبهه دشمن صورت گرفته است چرا که اگر اندیمشک در سال ششم جنگ تحمیلی که سال پیروزیهای بزرگ بود، عقبه استراتژیک و مهم در جبهه های میانی و جنوب محسوب می شد با انهدام و یا کم اثر شدن نقش آن، در صحنه نبرد نیروهای رزمنده دچار مشکلات و چالش های بزرگ می شدند این اهمیت از آن رو بیشتر خودنمایی می کند که:
1- انهدام خط راه آهن بعنوان حلقه اتصال جبهه های جنوب و میانی با مرکز کشور، سبب اختلال در اعزام نیرو و امکانات پشتیبانی به خط مقدم می شد.
2- انهدام مخازن نفت مستقر در اندیمشک سبب اخلال در تولید نفت و شوک اقتصادی را رقم می زد.
3- انهدام ایستگاه اصلی برق شمال که در منتهی الیه جنوبی شهر واقع است موجب بروز قطعی برق و ذخیره انرژی می شد.
4- از بین بردن نیروی انسانی که در 21 پادگان اطراف شهر اندیمشک مشغول آموزش و آمادگی جهت حضور در خط مقدم بودند، سبب خالی شدن جبهه های میانی و جنوب از نیروی رزمنده می گشت.
در کنار این ها دشمن سعی در انهدام مراکز درمانی چون شهید کلانتری که بار اصلی تیمارداری جبهه را بر دوش می کشید موجب اختلال در امور درمانی رزمندگان را رقم می زد و در نهایت هم “مقاومت مردمی” شهری شکسته می شد که حضرت امام خمینی (ره) در مورد آن فرمودند: این اندیمشک است که مورد هجوم تجاوز واقع می شود، دنباله اش جنگ جنگ تا پیروزی می گوید. [2]
دشمن با همه توان خود در آذر ماه 1365 برای شکستن این حلقه مهم سعی نمود اما مردم قهرمان و مقاوم اندیمشک، در حماسه ای ماندگار، سرود مقاومت را سر دادند و در این روز که 75 شهید از شهروندان اندیمشک و بیش از 200 شهید متشکل از رزمندگانی که به قصد عزیمت به سرزمین نور وارد ایستگاه راه آهن شده بودند و 500 مجروح نه تنها کمر خم نکردند بلکه در روز هشتم آذر در مراسم تشییع لاله های خود که بر گرد تابوت فرمانده شهید عزت اله حسین زاده از فرماندهان گردان حمزه سید الشهدا لشکر 7 ولیعصر «عج» طواف می نمودند بر عهد و پایمردی خود در دفاع از آرمان های نورانی اسلام و فرامین عارف مهربان جماران و راه سرخ و ناتمام شهدا مصمم تر و ایستاده تر شعار« ما ایستاده ایم» را سر دادند…
سه شنبه چهارم آذر ماه 1365 روز حماسه مقاومت مردم اندیمشک است روزی که جای آن در تقویم دیار ایران اسلامی خالی است…
1. کتاب درس هایی از جنگ مدرن ، نوشته آنتونی کردسمن و آبراهام واگنز انتشارات مرکز مطالعات بین الملل و استراتژیک آمریکا
2- صحیفه نور جلد
منبع: وبلاگ روشنای صبح
